Malczewski Adolf (1813 - 1887) - powstaniec 1830/31 i 1848 roku, wielkopolski działacz konspiracyjny. Urodził się w Michalczy w powiecie gnieźnieńskim w rodzinie ziemiańskiej Hipolita Malczewskiego i Justyny z Zarembów. Nauki pobierał w Gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu oraz w szkole pijarów na Żoliborzu w Warszawie. Podczas nocy listopadowej 30 listopada 1830 roku walczył pod Arsenałem, a 2 grudnia awansowany został do stopnia podporucznika. Za okazywane męstwo i rany odniesione w bitwach pod Grochowem, Mińskiem i Ostrołęką, otrzymał awans na porucznika i Złoty Krzyż Virtuti Militari. Po upadku powstania przebywał na krótkiej emigracji w Dreźnie. Po śmierci ojca przejął majątek Kruchowo pod Trzemesznem.
Około 1840 roku zaczął działać na terenie Wielkopolski w charakterze konspiratora, dążącego do szybkiego wybuchu powstania. Pomóc w tym miała nawiązana przez Malczewskiego współpraca z Walentym Stefańskim. Za swoją działalność został w maju 1844 roku aresztowany i do listopada przebywał w więzieniu. W maju 1845 roku rozpoczął współpracę z Ludwikiem Mierosławskim i otrzymał nominację na inspektora północno-wschodnich powiatów Wielkopolski, nadzorującego przygotowania powstańcze. Ponownie aresztowany w lutym 1846 roku, osadzony został w berlińskim Moabicie i jako jeden z głównych spiskowców skazany został na 25 lat więzienia, utratę szlachectwa i konfiskatę majątku. Zwolniony z więzienia dzięki rewolucji marcowej 1848 roku, wziął czynny udział w wielkopolskiej Wiośnie Ludów. Uczestniczył w bitwie pod Miłosławiem, stał na czele oddziału który zdobył Kcynię.
Na skutek nakładów ponoszonych na działalność spiskową, a zapewne też i nieumiejętnego gospodarowania, nastąpiła upadłość i utrata Kruchowa oraz pozostałych folwarków Malczewskiego.
W kolejnych latach żył w osamotnieniu, mając wiele kłopotów finansowych i rodzinnych. Ostatnie lata życia spędził w Trzemesznie, pisząc wspomnienia. Z dwóch małżeństw miał pięć córek i sześciu synów. Zmarł po krótkiej chorobie 29 maja 1887 roku i pochowany został w Trzemesznie.
Źródło: Polski Słownik Biograficzny, tom XIX, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk 1974.
Źródło ilustracji: zbiory rodzinne Pani Zofii Charłampowicz – Jabłońskiej.
Około 1840 roku zaczął działać na terenie Wielkopolski w charakterze konspiratora, dążącego do szybkiego wybuchu powstania. Pomóc w tym miała nawiązana przez Malczewskiego współpraca z Walentym Stefańskim. Za swoją działalność został w maju 1844 roku aresztowany i do listopada przebywał w więzieniu. W maju 1845 roku rozpoczął współpracę z Ludwikiem Mierosławskim i otrzymał nominację na inspektora północno-wschodnich powiatów Wielkopolski, nadzorującego przygotowania powstańcze. Ponownie aresztowany w lutym 1846 roku, osadzony został w berlińskim Moabicie i jako jeden z głównych spiskowców skazany został na 25 lat więzienia, utratę szlachectwa i konfiskatę majątku. Zwolniony z więzienia dzięki rewolucji marcowej 1848 roku, wziął czynny udział w wielkopolskiej Wiośnie Ludów. Uczestniczył w bitwie pod Miłosławiem, stał na czele oddziału który zdobył Kcynię.
Na skutek nakładów ponoszonych na działalność spiskową, a zapewne też i nieumiejętnego gospodarowania, nastąpiła upadłość i utrata Kruchowa oraz pozostałych folwarków Malczewskiego.
W kolejnych latach żył w osamotnieniu, mając wiele kłopotów finansowych i rodzinnych. Ostatnie lata życia spędził w Trzemesznie, pisząc wspomnienia. Z dwóch małżeństw miał pięć córek i sześciu synów. Zmarł po krótkiej chorobie 29 maja 1887 roku i pochowany został w Trzemesznie.
Źródło: Polski Słownik Biograficzny, tom XIX, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk 1974.
Źródło ilustracji: zbiory rodzinne Pani Zofii Charłampowicz – Jabłońskiej.
Marten Ferdynand Edward Antoni (1827-1900) - nauczyciel matematyki i przyrody, amator florysta. Urodzony 19 Stycznia 1827 roku w Klukowie. W latach 1839-47 uczył się w gimnazjum w Trzemesznie. Studiował w Berlinie prawo i kameralistykę. W lutym 1852 roku otrzymał dyplom nauczycielski i rozpoczął pracę w gimnazjum w Trzemesznie. Później był nauczycielem pomocniczym w Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu oraz w Królewskim Katolickim Gimnazjum w Ostrowie. Jako wielki miłośnik flory, wydał pracę pod tytułem Flora Ostroviensis. Zawarł w niej szczegółowe opisy 881 gatunków roślin z ostrowa i okolicy, a wszystko w trzech językach - polskim, niemieckim i łacińskim. Pracę tą przekazał Poznańskiemu Towarzystwu Przyjaciół Nauk. Zmarł 10 sierpnia 1900 roku w Ostrowie.
Źródła: Alma Mater Ostroviensis - Księga Pamięci - Non Omnis Moriar, tom X, Ostrów Wielkopolski 2003;
Wielkopolski Słownik Biograficzny, Warszawa – Poznań 1981.
Źródła: Alma Mater Ostroviensis - Księga Pamięci - Non Omnis Moriar, tom X, Ostrów Wielkopolski 2003;
Wielkopolski Słownik Biograficzny, Warszawa – Poznań 1981.
Władysław Nehring (1880-1909) – profesor języków i literatur słowiańskich. Urodził się w Kłecku, gdzie mieszkał i wychowywał się. Po obronie doktoratu na Uniwersytecie Wrocławskim, na krótko podjął pracę w trzemeszeńskim gimnazjum. Jest autorem ponad 250 prac naukowych, znał 7 języków obcych . Wydał m.in. „Psałterz floriański” i „Kazania gnieźnieńskie” opatrzone jego krytycznym opracowaniem. Został pochowany 20 stycznia 1909 r na wrocławskim cmentarzu Osobowidzkim.
W 2004 roku na budynku Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego, z którym był do końca związany, została odsłonięta tablica, upamiętniająca jego dokonania. We Wrocławiu jest tam także plac noszący jego imię.
Źródło: http://szlakpiastowski.com.pl/go.live.php/PL-H8/aktualnosci/220/nieprzecietniwladyslaw-nehring.html
Źródło ilustracji: http://www.gazetawroclawska.pl/artykul/1034801,wladyslaw-nehring-urodzil-sie-w-polsce-mieszkal-w-niemczech,id,t.html
W 2004 roku na budynku Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego, z którym był do końca związany, została odsłonięta tablica, upamiętniająca jego dokonania. We Wrocławiu jest tam także plac noszący jego imię.
Źródło: http://szlakpiastowski.com.pl/go.live.php/PL-H8/aktualnosci/220/nieprzecietniwladyslaw-nehring.html
Źródło ilustracji: http://www.gazetawroclawska.pl/artykul/1034801,wladyslaw-nehring-urodzil-sie-w-polsce-mieszkal-w-niemczech,id,t.html
Ney Karol Ferdynand (1809-1850) - nauczyciel, literat , historyk i rysownik. Urodzony 9 lutego w Toruniu jako syn zakrystianina Franciszka Nowotnego, z pochodzenia Czecha i Ewy Rozyny z Netzlów . Uczył się w toruńskim gimnazjum, a w 1838 roku w Getyndze otrzymał tytuł naukowy doktora. Jesienią 1847 został nauczycielem gimnazjum w Trzemesznie. W 1848 roku podczas wielkopolskiej Wiosny Ludów organizował w Trzemesznie oddziały powstańcze. Został za to aresztowany i uwięziony przez władze pruskie w poznańskiej cytadeli. Był także współzałożycielem Ligi Polskiej oraz redaktorem miesięcznika „Kościół i Szkoła”. Zmarł 13 Lipca 1850 w Poznaniu na tyfus.
Źródła: Wielkopolski Słownik Biograficzny, Warszawa – Poznań 1981;
Karpińska Dorota, Szymański Jan, Gimnazjum trzemeszeńskie z miastem w tle, Poznań 2008.
Źródło ilustracji: Karpińska Dorota, Szymański Jan, Gimnazjum trzemeszeńskie z miastem w tle, Poznań 2008.
Źródła: Wielkopolski Słownik Biograficzny, Warszawa – Poznań 1981;
Karpińska Dorota, Szymański Jan, Gimnazjum trzemeszeńskie z miastem w tle, Poznań 2008.
Źródło ilustracji: Karpińska Dorota, Szymański Jan, Gimnazjum trzemeszeńskie z miastem w tle, Poznań 2008.
Paluch Mieczysław (1888 - 1942) - Powstaniec, major Wojska Polskiego, działacz Bezpartyjnego
Bloku Współpracy z Rządem (BBWR). Urodził się 10 grudnia 1888 roku w Trzemżalu,
w rodzinie gospodarza rolnego Jana Palucha i Józefy z Mayorów. Ukończył
progimnazjum w Trzemesznie, a do gimnazjów uczęszczał w Gnieźnie, Wągrowcu i
Międzyrzeczu, gdyż za działalność w tajnych organizacjach patriotycznych,
ustawicznie narażał się pruskim władzom oświatowym. Studiował w Wyższej Szkole
Handlowej w Berlinie, którą ukończył w 1913 roku.
Okres I wojny światowej spędził w armii pruskiej. Uzyskał wówczas stopień podporucznika artylerii. W 1918 roku ze względu na stan zdrowia, został zdemobilizowany. Przystąpił wówczas do działalności konspiracyjnej i przybył do Poznania. W trakcie powstania wielkopolskiego początkowo działał w Komendanturze Miasta Poznania, a następnie po odwołaniu go z funkcji, polecono mu zająć się organizacją artylerii powstańczej. 8 stycznia 1919 roku powołany został na szefa sztabu Frontu Północnego. 25 czerwca 1919 roku objął stanowisko dowódcy 8 Pułku Strzelców Wielkopolskich.
Na początku 1920 roku podjął starania o skierowanie go do akcji plebiscytowej na Górnym Śląsku. 19 sierpnia powołany został na dowódcę II powstania śląskiego. Po upadku powstania pracował w sztabie w Gnieźnie. 29 marca 1922 roku przeszedł do rezerwy. 8 lutego 1924 roku awansowany został do stopnia majora rezerwy. Początkowo w cywilu prowadził w Poznaniu Biuro Rolniczo-Handlowe. Ze względu na poglądy polityczne związał się z piłsudczykami. W 1934 roku przeniósł się na Górny Śląsk, gdzie pełnił między innymi funkcję prezesa Zarządu Browarów Książęcych w Tychach oraz zajął się pisaniem wspomnień.
We wrześniu 1939 roku po wybuchu II wojny światowej przedostał się do Francji. Będąc opozycjonistą rządu gen. Sikorskiego, osadzono go w obozie odosobnienia w Cerizay. Po ewakuowaniu do Anglii, osadzono go w szkockim Rothesay. Zmarł w Szkocji 18 lipca 1942 roku na zawał serca.
Za swą działalność odznaczony był między innymi Krzyżem Virtuti Militari V klasy, Krzyżem Niepodległości z Mieczami i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Na cmentarzu parafialnym w Trzemesznie znajduje się symboliczna płyta nagrobna poświęcona majorowi Paluchowi.
Źródło: Zrodziła ich Ziemia Mogileńska, praca zbiorowa pod redakcją Czesława Łuczaka, Poznań 1997.
Źródło ilustracji: http://pl.wikipedia.org/wiki/Mieczys%C5%82aw_Paluch
Okres I wojny światowej spędził w armii pruskiej. Uzyskał wówczas stopień podporucznika artylerii. W 1918 roku ze względu na stan zdrowia, został zdemobilizowany. Przystąpił wówczas do działalności konspiracyjnej i przybył do Poznania. W trakcie powstania wielkopolskiego początkowo działał w Komendanturze Miasta Poznania, a następnie po odwołaniu go z funkcji, polecono mu zająć się organizacją artylerii powstańczej. 8 stycznia 1919 roku powołany został na szefa sztabu Frontu Północnego. 25 czerwca 1919 roku objął stanowisko dowódcy 8 Pułku Strzelców Wielkopolskich.
Na początku 1920 roku podjął starania o skierowanie go do akcji plebiscytowej na Górnym Śląsku. 19 sierpnia powołany został na dowódcę II powstania śląskiego. Po upadku powstania pracował w sztabie w Gnieźnie. 29 marca 1922 roku przeszedł do rezerwy. 8 lutego 1924 roku awansowany został do stopnia majora rezerwy. Początkowo w cywilu prowadził w Poznaniu Biuro Rolniczo-Handlowe. Ze względu na poglądy polityczne związał się z piłsudczykami. W 1934 roku przeniósł się na Górny Śląsk, gdzie pełnił między innymi funkcję prezesa Zarządu Browarów Książęcych w Tychach oraz zajął się pisaniem wspomnień.
We wrześniu 1939 roku po wybuchu II wojny światowej przedostał się do Francji. Będąc opozycjonistą rządu gen. Sikorskiego, osadzono go w obozie odosobnienia w Cerizay. Po ewakuowaniu do Anglii, osadzono go w szkockim Rothesay. Zmarł w Szkocji 18 lipca 1942 roku na zawał serca.
Za swą działalność odznaczony był między innymi Krzyżem Virtuti Militari V klasy, Krzyżem Niepodległości z Mieczami i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Na cmentarzu parafialnym w Trzemesznie znajduje się symboliczna płyta nagrobna poświęcona majorowi Paluchowi.
Źródło: Zrodziła ich Ziemia Mogileńska, praca zbiorowa pod redakcją Czesława Łuczaka, Poznań 1997.
Źródło ilustracji: http://pl.wikipedia.org/wiki/Mieczys%C5%82aw_Paluch
Pampuch Wojciech (1800-1866) - botanik, nauczyciel Gimnazjum w Trzemesznie. Urodził się 15 kwietnia we wsi Biadacz niedaleko Opola. Był synem chłopa Wawrzyńca i Marii z domu Rink. W latach 1853- 57 pracował w Królewskim Katolickim Gimnazjum w Trzemesznie, gdzie uczył we wszystkich klasach tzw. historii naturalnej (botanika, zoologia, mineralogia), a w klasach niższych łaciny, polskiego, francuskiego,niemieckiego, geografii, historii, kaligrafii i rysunków. W Trzemesznie wydał kilka zielników o tematyce botanicznej i florystycznej, które napisane były w trzech językach: łacińskim, polskim i niemieckim. Po opuszczeniu Trzemeszna opublikował również jedną pracę poświęconą filozofii greckiej. Zmarł w Pawłowicach obok Leszna w dniu 29 czerwca 1866 r. Do dnia dzisiejszego w Izbie Tradycji Liceum w Trzemesznie zachowały się jego oryginalne i bezcenne zielniki.
Źródło tekstu i ilustracji: http://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/wojciech-pampuch
Źródło tekstu i ilustracji: http://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/wojciech-pampuch